اندیشمند بزرگترین احساسش عشق است و هر عملش با خرد

Tuesday, November 10, 2015

ماههای سال

هر یک از دوازده ماه سال‌های ایرانی‌ به نام خاصی‌، عموماً مذهبی‌، نامگذاری شده‌اند. برای آنکه مفهوم این اسامی را درک کنیم، تحلیل واژهٔ هر ماه از کتاب “دانشنامه مزدیسنا” نوشتهٔ دکتر جهانگیر اوشیدری که در “شرکت نشر مرکز” در سال ۱۳۷۱ به چاپ رسیده است، در اینجا میاید. شماره‌های داخل پرانتز ()که به دنبال حرف “ص” میایند به شمارهٔ صفحاتی که مطالب مذکور از این کتاب نقل شده‌اند اشاره دارند. مطالبی که مابین دو کروشه {} میایند، اضافات گردآورنده به مطلب اصلی‌ میباشند، که عمدتاً برای توضیح واژه‌های ناآشنا از همین کتاب است. در گاهنامه پارسی‌، روزهای هر ماه نیز اسامی خود را داشتند. بدین ترتیب که، دوازده روز از هر ماه به نام دوازده ماه نامگذاری شده بودند؛ و چنانچه اسم یک روز با اسم همان ماه یکی‌ بود، آن روز جشن گرفته میشد. لازم به تذکر است که این مطالب به هیچ وجه دلیل بَر صحت گذاشتن به ارکان یا آموزه‌های دین زرتشتی نیست و نگارنده یا گردآورندهٔ این مطالب در نظر دارد که واژه‌هائی را که هر سال و به دفعات در موارد مختلف تکرار می‌کنیم، ماههای سال، بشناسیم و به ریشه‌های آنها پی ببریم. گر چه فرهنگهای دیگری برای این منظور وجود دارند، ولی‌ از نظر جامع بودن، دانشنامه مزدیسنا به نظر مناسب‌تر آمد. روزهای ماه به ترتیب زیر نامگذاری شده بودند: 
۱. هرمزد
۲. بهمن
۳. اردیبهشت
۴. شهریور
۵. سپندارمذ
۶. خرداد
۷. اَمرداد
۸. دی
۹. آذر
۱۰. آبان
۱۱. خورشید
۱۲. ماه
۱۳. تیر
۱۴. گوش
۱۵. دی
۱۶. مهر
۱۷. سروش
۱۸. رشن
۱۹. فروردین
۲۰. بهرام
۲۱. رام
۲۲. باد
۲۳. دی
۲۴. دین
۲۵. ارت (ارشنگ)
۲۶. اشتاد
۲۷. آسمان
۲۸. زامیاد
۲۹. مهراسپند (مرسپند)
۳۰. انیران (انارام)