جلبک یا خزه دریائی

جلبک یا خزه دریائی مانند سایر گیاهان از طریق فوتوسنتز اکسیژن تولید می‌کند، و تشابه جلبک با سایر گیاهان تقریبا در همین جا آغاز و در همین جا نیز پایان میابد. به عنوان نمونه، خزه‌ها نه مانند سایر گیاهان ریشه دارند و نه برگ. طول یک جلبک میتواند به سی‌ متر برسد. از آنطرف انواع جلبکهای میکروسکوپی وجود دارند که به آنها سایانوباکتریا، و یا خزه آبی-سبز می‌گویند. این میکربها میتوانند در محیط‌های بسیار متنوعی رشد کنند و دوام بیاورند. به عنوان مثال آنها ممکن است در چشمه‌های جوشان، در صحراهای خشک، زیر صخره‌ها، و یا حتی زیر یخ‌های قطبی یافت شوند. خوردن این جلبکهای میکروسکوپی زیان‌آور است و میتواند انسان و یا حیوان را بیمار سازد. ولی‌ یک نوع آن که سوپرفود سپیرولینا نامیده میشود، نه تنها زیانی ندارد بلکه با داشتن پروتئین، ویتامین، املاح معدنی، و اسیدهای چربی‌زای موثر، میتواند بسیار مفید نیز باشد. مردم بومی "چاد" که به آنها "کانمبو" می‌گویند از سالهای ۱۹۴۰ به برداشت سپیرولینا اشتغال داشته‌ا‌ند گرچه اخیرا در غرب این ماده برای تنظیم سلامتی‌ بدن کشف شده است. حتی پیش از آن، "آزتکهای" جنوب آمریکا که اکنون "مکزیک" است، از رود "تکسککو" (که البته در زمان دولتهای استعماری خشک شد) آنرا استخراج و مصرف میکردند.

انواع بسیاری از جلبک‌های بزرگ، هم مغذی و هم خوش طعم میباشند. به عنوان نمونه، در "ژاپن" می‌توان در یک رستوران حدود یک دوجین انواع متفاوت خزه دریائی در سوپ، یا به عنوان لفاف "سوشی" یافت. دو نوع ژلاتین‌های افزوده به نامهای “اگار” و “کاراگینان” که به ضخیم شدن و به هم چسبیده شدن بستنی و سایر محصولات شیرینی‌ که به عنوان دسر استفاده میشوند کمک میکنند، از مشتقات خزه‌ها هستند. بنابر این خزه‌ها نه تنها به غذا، بلکه به دسرها هم راه یافته‌اند. جلبک‌ها حتی در خوراک گاوها هم هستند! متخصصین تحقیق کرده‌اند که گونه‌ای از خزه‌ها از فعالیت میکرب معده جلوگیری کرده، باعث میشوند که گاوها کمتر گاز متائین تولید کنند، که این البته به سلامت محیط زیست کمک می‌کند. گاهی خزه‌ها بیش از آنچه که مورد نیاز است به محیط زیست کمک میکنند. بر اساس مطالعاتی که در “علوم زمینی طبیعت” در سال ۲۰۱۸ صورت گرفت، حدود ۴۴۵ میلیون سال پیش، جلبکهای بزرگ آنچنان “دی اکسید کربن” هوا را از بین بردند که باعث انقطاع دوره کربن شد. ممکن است همین باعث سرد شدن بیش از حد هوا و یخبندانی که به نابودی نخستین موجودات انجامید شده باشد. امروزه، جلبک‌ها به ادامه دوره کربن کمک میکنند. دانشمندان عقیده دارند که جلبک‌ها حداقل نیمی از اکسیژن موجود را، با تبدیل کربن و ایجاد فتوسنتز، تولید میکنند.

پایه غذاهای دریائی گیاهان شناور یا “فایتوپلانکتونها” هستند که در غذاهای دریائی یافت میشوند. ولی تعدادی از این پلانکتونها مسمویت خاصی‌ تولید میکنند. کسانی‌ که غذاهای دریائی آلوده شده مصرف مینمایند به بیماریهای مختلف از جمله تشنج و اسهال و از دست دادن حواس مبتلا میشوند. این نوع پلانکتونها در اثر گرمی‌ آب، که در نتیجه گرمایش هوا است، رشد میکنند. در دوره‌های اخیر، در سواحل دریای آرام، این نوع پلانکتونهای بیماری‌زا افزایش یافته‌اند. در نوامبر سال پیش، اتحادیهٔ به وجود آمده در حمایت آنها، از ۳۰ شرکت نفتی‌ به دلیل آلودگی‌ آب و از دست دادن سود ادعای خسارت کرد. این تغییرات محیط زیستی‌ ممکن است به تولید جلبک‌ها، به دلیل تغییر جهت توفان‌ها و بارندگی بدون حساب  در بعضی‌ قسمتهای دنیا، لطمه بزند. از آن سوئ، سیل‌ها میتوانند مواد شیمیائی کشاورزی برای تولید بیشتر محصولات را به دریاها بریزند، و در نتیجه به گسترش تولید جلبک‌ها کمک کنند. در سپتامبر ۲۰۱۷، طوفان ایرما در فلوریدا میتوانست دلیلی‌ باشد برای امواج قرمز خطرناک به وجود آمده در ساحل شرقی‌ فلوریدا، که منجر به کشته شدن ماهیان، لاک‌پشت‌های آبی، و گاوهای دریائی شد. خزه‌های بسیار قدیمی‌ که نسلشان بر انداخته شده است نیز رابطه مستقیمی‌ با گرمایش هوا دارند. بسیاری  از استخراجات نفت، کشیدن فسیل همین خزه‌هائی است که میلیونها سال پیش به اعماق زمین فرو رفته‌اند. در اوائل قرن بیست و یکم، دانشمندان بر آن شدند که بجای نوع فسیل شده جلبکها، از خود آنها برای سوخت استفاده کنند. البته این هنوز در مرحله مطالعه و آزمایش است. در سال ۲۰۱۷، دانشمندان پی بردند که جلبک‌ها به اندازه کافی‌ محصول‌ساز نیستند. کشت آنها ممکن است نتواند به اندازه کافی‌ انرژی تولید کند و احتمالا انرژی مصرف شده برای کشت آنها پاسخ‌گوی انرژی تولید شده نخواهد بود. خزه‌های میکروسکوپی که روی صخره‌ها و داخل مرجانها زندگی‌میکنند رابطه دوجانبه با مرجانها دارند. از یک طرف با زندگی‌ در صخره و در سلولِ مرجان، خزه‌های میکروسکوپی نور را به انرژی تبدیل میکنند، و در مقابل مرجانها به آنها مکان زندگی‌ میدهند.