سرنوشت ده برادر و خواهر محمدرضا پهلوی

 تابناک

رضاخان یازده و به روایتی دوازده فرزند داشت که نخستین پسرش ، محمدرضا بعد از او به سلطنت رسید. محمدرضا پس از فرار از ایران و سقوط رژیمش، به سرعت تنها شد و سران رژیمهای مصر و اردن و مغرب و مقامات امریکا دست از حمایتش برداشتند. او در سال هزار و سیصد و پنجاه و نه به دنبال گذراندن دوره سخت بیماری سرطان، دهها میلیارد سرمایه‌هائی را که از ایران برده بود برای خانواده اش باقی گذاشت. به گزارش خبرآنلاین سرنوشت دیگر برادران وخواهران تنی و ناتنی محمدرضا نیز خالی از عبرت نیست.ا

 

علیرضا پهلوی دومین پسر و پنجمین فرزند رضا خان و برادر تنی محمدرضا بود. او در سال هزار و سیصد و یک به دنیا آمد. مدتی در تهران و لوزان سویس تحصیل کرد و در سال هزار و سیصد و پانزده به ایران بازگشت و وارد دانشکده افسری شد. در سال هزار و سیصد و بیست از این دانشکده فارغ التحصیل شد و به همراه پدر به تبعیدگاهش در سن موریس رفت و تا زمان مرگ در کنار او بود. علیرضادر سال هزار و سیصد و بیست و سه وارد ارتش فرانسه شد و تا سال هزار و سیصد و بیست و شش در آنجا خدمت کرد و سپس به ایران بازگشت. علیرضا در ایام خدمت در فرانسه با دختری لهستانی تبار ازدواج کرد و از او صاحب پسری شد، ولی دربار ایران این ازدواج را به رسمیت نشناخت و بنابراین همسر و فرزند شاهپور علیرضا در پاریس زندگی می‌کردند.ا

علیرضا پهلوی در شش آبان هزار و سیصد و سی‌ و سه درست در زمانی که شایعه ولیعهدی او (به دلیل بچه دار نشدن محمدرضا شاه و ثریا اسفندیاری) بر سر زبان‌ها بود، در یک سانحهٔ هوایی کشته شد. جنازه او در کنار جسد مومیایی پدرش رضا شاه که از آفریقا آورده شده بود، در در شهر ری به خاک سپرده شد.ا

اشرف پهلوی خواهر همزاد محمدرضا پهلوی است. نام وی در زمان تولد » زهرا« بود که بعدها به » اشرف‌الملوک« و» اشرف« تغییر یافت. او پس از اتمام تحصیلات رایج آن زمان، بنا به توصیه پدرش با علی قوام پسر قوام‌الملک شیرازی ازدواج کرد که بعد از شهریور بیست این امر به طلاق انجامید. وقتی رضا شاه مجبور به ترک ایران شد، اشرف در آخرین دیدار با پدر مأموریت یافت تا یاور و همدم برادرش محمدرضا پهلوی باشد.ا

دومین ازدواج او با احمد شفیق، خواهر زاده ملک فاروق پادشاه مصر بود . وی در دوران نخست وزیری مصدق بخاطر دخالت در سیاست و حمایت از مخالفان دولت از کشور تبعید شد و به فرانسه رفت. قبل از کودتای بیست و هشت مرداد وارد تهران شد. بعد از مدتی ازدواج او با شفیق به طلاق انجامید .اشرف بعد از سال هزار و سیصد و چهل با جوان تحصیل کرده‌ای به نام مهدی بوشهری پور در پاریس ازدواج کرد .اشرف بخاطر نوع شخصیت و دخالتش در سیاست ایران و دست داشتن در معاملات مالی و اقتصادی و نیز زندگی خصوصی جنجال‌برانگیز و مفاسد اخلاقی گسترده، مورد انتقاد شدید مخالفان حکومت پهلوی قرار داشت.ا

فساد مالی و اخلاقی اشرف پهلوی به حدی بود که حتی ساواک را به واکنش واداشت و رفتارهای او را مغایر شئون سلطنت گزارش کرد. خبرهای متعدد از دخالت او در قاچاق مواد مخدر در کنار عیاشی و ولخرجی، در همه محافل بر سر زبانها بود. اشرف در سالهای پس از انقلاب در امریکا زندگی می کرد و درحال حاضر از سرنوشت او خبری در دست نیست. یکی دو سال پیش، جسته و گریخته، خبرهایی از ابتلای او به آلزایمر شدید حکایت می کرد.ا

غلامرضا پهلوی ششمین فرزند و سومین پسر رضا شاه بود. مادرش پس از مدت کوتاهی بر اثر ناسازگاری از رضا شاه جدا شد و در خانه‌ای که برای وی در نظر گرفته شده بود با تنها فرزندش زندگی می‌کرد. غلامرضا پس از تحصیلات ابتدایی به همراه سه تن از برادران ناتنی‌اش (عبدالرضا پهلوی، احمدرضا پهلوی و محمودرضا پهلوی) برای ادامه تحصیل به مدرسه انستیتو لوروزه سوییس فرستاده شد و پس از اتمام تحصیل، در سال هزار و سیصد و پانزده به همراه سایر برادران به ایران بازگشت و همگی به خواست پدرشان وارد دبیرستان نظام شدند.ا

غلامرضا در سال هزار و سیصد و بیست و پس از کنار رفتن رضاخان از سلطنت به همراه پدر مجبور به ترک ایران و اقامت در آفریقای جنوبی شد. پس از مرگ پدرنیز اجازه بازگشت به او داده نشد و ناچار برای ادامه تحصیل به دانشگاه پرینستون آمریکا رفت ولی پس از یک سال با اجازه برادرش محمدرضا شاه پهلوی به ایران بازگشت و وارد دانشکده افسری شد و در مهر ماه هزار و سیصد و بیست و هفت دوره دانشکده افسری را به پایان برد و به تدریج مدارج نظامی را تا اخذ درجه سرتیپی در سال هزار و سیصد و پنجاه طی کرد. ریاست کمیته ملی المپیک، ریاست باشگاه سوارکاران، آجودانی ویژهٔ شاه، عضویت در شورای نیابت سلطنت از جمله مشاغل وی بود.او همچنین در بسیاری از مجامع و محافل به نمایندگی از شاه شرکت می‌کرد. فعالیتهای اقتصادی گسترده و نامشروع او، زبانزد خاص و عام بود. او در سال هزار و سیصد و پنجاه و هفت ایران را ترک کرد و کسی از سرنوشت او خبر ندارد.ا

عبدالرضا پهلوی درمهرماه هزار و سیصد و سه به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و مقدمات نظام را در تهران سپری کرد. سپس به همراه برادرش محمدرضا برای تحصیل به مدرسه » انستیتو لوروزه« سوییس فرستاده شد. پس از بازگشت به ایران در سال هزار و سیصد و پانزده وارد مدرسه نظام و دانشکده افسری شد. او پس از برکناری و تبعید پدرش با او به آفریقای جنوبی رفت و پس از مرگ رضا خان در سال هزار و سیصد و بیست و سه برای ادامه تحصیل در رشته اقتصاد در دانشگاه هاروارد به آمریکا رفت. پس از اتمام تحصیلات در سال هزار و سیصد و بیست و شش به ایران بازگشت و علی رغم داشتن تحصیلات عالیه در رشته اقتصاد تنها سمت تشریفاتی ریاست افتخاری برنامه هفت ساله دولت به او سپرده شد.ا

عبدالرضا در سال هزار و سیصد و بیست و نه ازدواج کرد اما به دلیل مسایل خانوادگی و شخصی و اختلاف همسرش با محمدرضا پهلوی از دربار دوری می‌جست و بیشتر وقت خود را صرف شکار و تاکسیدرمی حیوانات و کشاورزی و رسیدگی به زمین‌های کشاورزی سه هزار و هفتصد هکتاری خود در دشت ناز ساری می‌کرد. وی همچنین چندین دوره ریاست مجمع جهانی حفاظت از حیات وحش را به عهده گرفت. نامبرده پس از انقلاب در سال هزار و سیصد و پنجاه و هفت به اتفاق خانواده‌اش کشور را ترک کرد و هیچکس از محل زندگی او اطلاعی ندارد و گفته می شودکه نام خانوادگی خود را هم تغییر داده است.ا

احمدرضا پهلوی هشتمین فرزند و پنجمین پسر رضا شاه بود. او در سال هزار و سیصد و چهار به دنیا آمد و پس از تحصیلات ابتدایی مشغول تحصیل در مدرسه نظام بود که پس از برکناری و تبعید پدرش در سال هزار و سیصد و بیست با او به آفریقای جنوبی و در سال هزار و سیصد و بیست و سه برای ادامه تحصیل به بیروت رفت.ا

پس از بازگشت به ایران در سال هزار و سیصد و بیست و پنج با سیمین تاج بهرامی دختر دکتر حسین احیاءالسلطنه بهرامی (همان کسی که در صحن مجلس شورای ملی به گوش سید حسن مدرس سیلی زد) ازدواج کرد .این پیوند در سال هزار و سیصد و سی‌ و سه به جدایی انجامید .احمدرضا در سال هزار و سیصد و سی‌ و هفت دوباره ازدواج کرد . او در امور اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دخالتی نمی‌کرد و کمتر در دربار حاضر می‌شد . پس از انقلاب اسلامی درسال هزار و سیصد و پنجاه و هفت به اتفاق خانواده‌اش ایران را ترک کرد و در سال هزاروسیصدوشصت ویک با بیماری سرطان خون در فرانسه درگذشت.ا

محمودرضا پهلوی نهمین فرزند و ششمین پسر رضا خان در مهرماه هزار و سیصد و پنج به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و مقدمات نظام را در تهران سپری کرد. او پس از برکناری و تبعید پدرش با او به آفریقای جنوبی رفت و پس از مرگ رضا شاه به ایران بازگشت و چندی بعد برای ادامه تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی و صنعتی در دانشگاه کالیفرنیا و میشیگان به آمریکا رفت.ا

او پس از بازگشت به ایران در سال هزار و سیصد و سی‌ و سه ازدواج کرد که این ازدواج پس از سه سال به جدایی انجامید . محمودرضا در سال هزار و سیصد و چهل و سه با مریم اقبال دختر دکتر منوچهر اقبال ازدواج کرد ولی نامبرده نیز پس از مدتی از او جدا شد .وی در سال هزار و سیصد و پنجاه و هفت ایران را ترک کرد و در سال دو هزار و ده در کالیفرنیادرگذشت.ا

حمیدرضا پهلوی یازدهمین فرزند رضا خان وهفتمین پسر وی در سیزده تیر ماه هزار و سیصد و یازده به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی را در تهران سپری کرد. او پس از برکناری و تبعید پدرش با او به آفریقای جنوبی رفت و پس از مرگ رضا شاه در سال هزار و سیصد و بیست و سه برای ادامه تحصیل به بیروت فرستاده شد ولی پیشرفتی در این زمینه نداشت و در عوض اهل خوشگذرانی بود. به همین خاطر در سن نوزده سالگی مقدمات ازدواج او را فراهم کردند و در سال هزار و سیصد و سی‌ با دخترعموی مادرش ازدواج کرد و صاحب یک فرزند شد ولی این ازدواج اندکی بعد منتهی به جدایی گردید.ا

او سپس با زنی دیگرازدواج کرد واز او هم صاحب دو فرزند شد. این ازدواج هم دوامی نیافت . حمیدرضا پهلوی از سوی خاندان سلطنت متهم بود که در مجامع و محافل موجبات آبروریزی خانواذه سلطنتی رافراهم می‌آورد تا اینکه در سال هزار و سیصد و چهل به طور کامل از دربار طرد شد و عنوان شاهزادگی از او سلب گردید. او به علت عدم ارتباط با خاندان پهلوی، پس از انقلاب ایران را ترک نکرد و در سال هزار و سیصد و هفتاد و یک درگذشت و در بهشت زهرا دفن شد.ا

فاطمه پهلوی دهمین فرزند رضاخان درسال هزار و سیصد و هفت متولد شد .تحصیلات متوسطه اش را نیمه تمام گذاشت و سپس در بیروت، اروپا و آمریکا ادامه تحصیل داد. در زمان رضا شاه، دربار ایران طرحی برای ازدواج فاطمه با خسرو خان قشقایی در دست داشت که با شکست مواجه شد. پس از مرگ پدرش، ابتدا در مرداد هزار و سیصد و بیست و هفت با یک روزنامه‌نگار آمریکایی ازدواج کرد و از او صاحب یک دختر و دو پسر شد. این ازدواج موجب اعتراضاتی در ایران گردید. چرا که ازدواج زن مسلمان با مرد غیر مسلمان ممنوع و ازدواج زن ایرانی با تبعه سایر کشورها نیاز به کسب اجازه قبلی از دولت ایران داشت. نادیده گرفتن این دو مورد موجب شد تا فاطمه پهلوی از امتیازات خود محروم گردد. از سوی دیگر دربار نیز نسبت به این ازدواج روی خوشی نشان نداد. چرا که فاطمه پهلوی جشن ازدواج خود را در پاریس و درست در روزی برگزار نمود که دربار ایران به مناسبت خاکسپاری رضا شاه عزای عمومی اعلام کرده بود. اخبار این ازدواج و همزمانی آن با عزاداری به صورت بسیار پر سر و صدا در مطبوعات انعکاس یافت.ا

سرانجام دربار در سال هزار و سیصد و سی‌ و دو به فاطمه پهلوی و شوهرش اجازه بازگشت به کشور را داد . در مرداد هزار و سیصد و سی‌ و هشت فاطمه از شوهر امریکایی اش طلاق گرفت و در آبان همان سال با سپهبد محمد خاتمی ازدواج نمود. خاتمی در سال هزار و سیصد و پنجاه و چهار در حال کایت‌سواری در حوالی سد دز با کوه برخورد کرد و کشته شد.ا

فاطمه پهلوی از جمله اعضای خاندان پهلوی بود که به فعالیت‌های اقتصادی روی آورد و یکی از سهامداران اصلی» شرکت سی.آر.سی« بود که در سال هزار و سیصد و چهل و سه باشگاه پرسپولیس را راه‌اندازی نمود. اندکی پیش از انقلاب اسلامی، او روانه خارج از کشور شد. مدتی ساکن پاریس بود و سپس به لندن رفت و در سال هزار و سیصد و شصت و شش در آنجا درگذشت. وی کاخهای متعددی در تهران و شمال ایران داشت.ا

شمس (خدیجه پهلوی) در سال هزار و دویست و نود و شش به دنیا آمد. او پس از سپری کردن تحصیلات رایج در آن زمان، به اصرار پدرش با فریدون جم فرزند مدیرالملک جم) وزیر و نخست وزیر دوره قاجار و پهلوی( ازدواج کرد. لیکن پس از کناره‌گیری رضا شاه از سلطنت، از همسرش جدا شد و چندی بعد در سال هزار و سیصد و بیست و دو با عزت‌الله مین‌باشیان که هنرمند بود آشنا شد و در سال هزار و سیصد و بیست و چهار در قاهره با او ازدواج کرد. همسر جدید او نام و نام خانوادگی خود را به مهرداد پهلبد تغییر داد. مهرداد پهلبد در سال هزار و سیصد و چهل و سه به وزارت فرهنگ و هنر منصوب گردید و تا سال هزار و سیصد و پنجاه و هفت در این سمت باقی ماند. او در کاخی در مهرشهر کرج به نام کاخ مروارید زندگی می‌کرد. این کاخ توسط موسسه رایت آمریکا ساخته شده است. وی ریاست کانون بانوان ایران را که در اردیبهشت سال هزار و سیصد و چهارده توسط رضاشاه برای پیشبرد و اجرای اهداف خود درخصوص کشف حجاب ایجاد شده بود، بر عهده داشت.ا

شمس و خانواده‌اش در شهریور ماه سال هزار و سیصد و پنجاه و هفت کشور را ترک کردند و چندی بعد در کشور ترینیداد و توباگو در منطقه کارائیب ساکن شدند. شمس پهلوی در اسفند هزار و سیصد و هفتاد و چهار در سن هفتاد و هشت سالگی درگذشت و در ایالت کالیفرنیا به خاک سپرده شد.ا

همدم‌السلطنه نخستین فرزند رضاخان بود. در زمان سلطنت پدرش در مجالس و محافل مطرح نبود و بیشتر اوقات را با نامادری‌اش ملکه تاج‌الملوک می‌گذراند و همدم و مصاحب او بود. او با ابوالفتح آتابای ازدواج کرد. برخی، همدم السلطنه را فرزند صفیه همدانی دانسته‌اند. صفیه همدانی زنی بود که در زمان خدمت رضاخان در همدان به ازدواج موقت او در آمد. به نقل برخی منابع، او فرزند مریم سوادکوهی بود و مادرش در جوانی درگذشت. همدم السلطنه که نام اصلی اش فاطمه بود در سال هزار و سیصد و پنجاه و هفت در تهران درگذشت.ا

صدیقه پهلوی متولد هزار و دویست و نود و شش فرزند یکی از چهار همسر رضاشاه یعنی زهرا سوادکوهی بود و مادرش را در شیرخوارگی به علت بیماری سل از دست داد. صدیقه پهلوی تا زمان انقلاب ایران با نام خانوادگی پدرخوانده اش، کدویی، شناخته می شد و لذا هرگز به خاندان سلطنتی راه نیافت. او در دی ماه هزار و سیصد و شصت و هشت در سن هفتاد و دو سالگی در تهران درگذشت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.ا